Πολυμεσικά εργαλεία στην εκπαίδευση: Κινηματογράφος και οπτικοακουστική μετάφραση

Πέμπτη 22 Απριλίου 2021, 1:30μμ–3:00μμ

Εισηγήτρια και εισηγητής: Κατερίνα Γουλέτη και Γιώργος Δημητριάδης, Μέλη ΕΔΙΠ

Εργαστήριο Μετάφρασης, Διερμηνείας & Επικοινωνίας
Τομέας Μετάφρασης και Διαπολιτισμικών Σπουδών, Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠΘ

Περίληψη

Η παρουσίαση αποτελεί μια προσέγγιση της χρήσης οπτικοακουστικών μέσων στην εκπαίδευση, μέσα από θεωρητικό πλαίσιο αλλά και εργαστηριακή πρακτική. Το πρώτο σκέλος υποστηρίζει τη σημασία της «πολυμεσικής μάθησης» (multimedia learning), με βάση την οποία οπτικοακουστικά κείμενα εντάσσονται στην εκμάθηση οποιουδήποτε αντικειμένου, διεγείροντας με τον τρόπο αυτό το ενδιαφέρον μιας «ψηφιακά αυτόχθονης» γενιάς. Σε ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό περιβάλλον, διδακτικό προσωπικό και μαθητικό δυναμικό δημιουργούν, συνδημιουργούν και προκρίνουν μεθόδους εκμάθησης ευέλικτες ως προς το υλικό και τις χωροχρονικές συνθήκες. Στο πρακτικό σκέλος της παρουσίασης, θα προταθούν διδακτικές εφαρμογές που βασίζονται σε αρχές της πολυμεσικής μάθησης. Η πρώτη εφαρμογή σχετίζεται με τη χρήση του κινηματογράφου στη διδασκαλία, ειδικότερα με την προσθήκη διαδραστικού υλικού σε κινηματογραφικά κείμενα. Η κατασκευή στοχευμένων δραστηριοτήτων με διαδραστικές ταινίες συνδυάζει τον πολυσημειωτικό πλούτο του κινηματογράφου με κάθε διδασκόμενο αντικείμενο, ενισχύοντας την προσοχή, την πρόσληψη αλλά και τη συμμετοχή στη μαθησιακή διαδικασία. Στη συνέχεια, η χρήση οπτικοακουστικού υλικού εξειδικεύεται και στο πεδίο του υποτιτλισμού. Πέρα από τα εδραιωμένα οφέλη της προβολής διαγλωσσικά και ενδογλωσσικά υποτιτλισμένου περιεχομένου ως μέσου εκμάθησης ξένων γλωσσών, στην παρουσίαση εξετάζονται επιπλέον σύγχρονα εργαλεία και εφαρμογές παραγωγής και παρακολούθησης δίγλωσσων και «δημιουργικών» υπότιτλων.

Σύντομα βιογραφικά

Η Κατερίνα Γουλέτη είναι Απόφοιτη του Τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ, συνέχισε τις σπουδές της ως υπότροφος της ΕΕ σε μεταπτυχιακό επίπεδο στο τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Η διδακτορική της διατριβή εκπονήθηκε στο ΑΠΘ με θέμα τον υποτιτλισμό και τη μεταφορά πολιτισμικών στοιχείων στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Από το 2006, διδάσκει στο τμήμα Αγγλικής του ΑΠΘ και στο ΔΠΜΣ της Μετάφρασης και Διερμηνείας, προσφέροντας μαθήματα πολιτισμικών σπουδών, οπτικοακουστικής μετάφρασης, μετάφρασης ειδικών και γενικών κειμένων. Ως επαγγελματίας υποτιτλίστρια έχει συνεργαστεί με πολλούς φορείς και φεστιβάλ καθώς και με δημόσια και ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια. Στα ερευνητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνονται η οπτικοακουστική μετάφραση και η διασύνδεση της με τις Διαπολιτισμικές Σπουδές και τη Διδακτική των Ξένων Γλωσσών.

Ο Γιώργος Δημητριάδης είναι μέλος Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού στο τμήμα Αγγλικής Γλώσσας & Φιλολογίας ΑΠΘ. Η έρευνά του επικεντρώνεται σε θέματα κατασκευής εικονικών κόσμων (world-building) στον κινηματογράφο, με έμφαση στους τρόπους με τους οποίους οι μηχανισμοί της όρασης σχετίζονται με τις γνωσιακές λειτουργίες του ανθρώπινου νου και την κατανόηση των κόσμων αυτών. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν επίσης εφαρμογές νέων και παλαιότερων τεχνολογιών στον κινηματογράφο, την αντίληψη της αφήγησης, τη θεωρία εικονικών κόσμων στη μυθοπλασία και απόψεις του οπτικοακουστικού πολιτισμού. Έχει ασχοληθεί επίσης με τη χρήση τεχνολογίας οφθαλμικής ιχνηλάτησης (eye-tracking) στη μελέτη του τρόπου με τους οποίους το κοινό αλληλεπιδρά με διαδραστικές μορφές κινηματογράφου στο πλαίσιο οπτικοακουστικού γραμματισμού.

Και οι δυο τους είναι μέλη της ερευνητικής ομάδας για το έργο «Εφαρμογές Οπτικοακουστικών Μέσων στην Εκπαιδευτική Διαδικασία: Ανάλυση και Αξιοποίηση Δεδομένων Οφθαλμικής Ιχνηλάτησης (eye tracking)» – Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση 2014–2020».