Όταν η εκπαίδευση συναντά τις ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες

Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2020, 2:00–5:00μμ

Εισηγήτριες/Εισηγητές:

Ελένη Γουλή, Αθανάσιος Καρασίμος, Ειρήνη Μεργούπη-Σαβαΐδου, Γιώργος Τζεδόπουλος, Αναστασία Φαλιέρου, Γεράσιμος Χρυσοβιτσάνος, Ερευνήτριες/Ερευνητές
Δίκτυο DARIAH-GR/Απολλωνίς της Ακαδημίας Αθηνών

Περίληψη

Στόχος του σεμιναρίου είναι η εξοικείωση των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης με εργαλεία, μέσα, δεδομένα και τεχνικές των ψηφιακών ανθρωπιστικών επιστημών με σκοπό να τα αξιοποιήσουν και να τα ενσωματώσουν στην εκπαιδευτική διαδικασία. Το σεμινάριο περιλαμβάνει μία εισαγωγή στη χρήση ψηφιακών εργαλείων στη διά ζώσης και την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, την παρουσίαση των σχετικών ψηφιακών μέσων καθώς και τα κριτήρια επιλογής αυτών μαζί με ένα πρότυπο για την ανάπτυξη εκπαιδευτικών σεναρίων.

Πρόγραμμα σεμιναρίου

Ενότητα 1: Εισαγωγή στα ψηφιακά μέσα, εργαλεία, δεδομένα και τεχνικές στην εκπαίδευση (2:00–3:45μμ)

  • Ψηφιακά εργαλεία στη διά ζώσης και εξ αποστάσεως εκπαίδευση [Αθανάσιος Καρασίμος και Γεράσιμος Χρυσοβιτσάνος] (30 λεπτά)
  • Ερευνητής, ρεπόρτερ και πολίτης: Ψηφιακές δεξιότητες και κριτική σκέψη [Γιώργος Τζεδόπουλος] (30 λεπτά)
  • Κριτήρια επιλογής υλικού και template εκπαιδευτικών σεναρίων [Αθανάσιος Καρασίμος] (30 λεπτά)
  • Συζήτηση/απορίες [Γεράσιμος Χρυσοβιτσάνος, Γιώργος Τζεδόπουλος και Αθανάσιος Καρασίμος] (10 λεπτά)

Ενότητα 2: Δείγματα υλοποίησης του πρότυπου σχεδίου μαθήματος (3:45–5:00μμ)

  • Η Ιστορία της γραφής: Εκπαιδευτικά σενάρια στον καιρό των DH [Γεράσιμος Χρυσοβιτσάνος] (15 λεπτά)
  • Δημιουργώντας εκπαιδευτικά σενάρια για τη δεκαετία του 1940 [Ειρήνη Μεργούπη-Σαβαΐδου και Γιώργος Τζεδόπουλος] (15 λεπτά)
  • Τουρκοκρατία και Ελληνική Επανάσταση στον ψηφιακό κόσμο [Αναστασία Φαλιέρου] (15 λεπτά)
  • Η γλώσσα της λογικής ή η λογικής της γλώσσας [Αθανάσιος Καρασίμος] (15 λεπτά)
  • Οι θεατρικές σπουδές μπροστά την πρόκληση της ψηφιακότητας: Μέσα και μέθοδοι [Ελένη Γουλή] (15 λεπτά)

Σύντομα βιογραφικά

Η Ελένη Γουλή, απόφοιτη του Τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας (κατεύθυνση Ιστορίας) του ΕΚΠΑ, κάτοχος μεταπτυχιακού (Master) και διδακτορικού διπλώματος από το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ιδίου πανεπιστημίου και κάτοχος του European Diploma in Cultural Project Management (Ίδρυμα Marcel Hicter, Βρυξέλλες). Έχει διατελέσει επιστημονική συνεργάτιδα του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών και του Υπουργείου Πολιτισμού, διευθύντρια του Κέντρου Έρευνας και Πρακτικών Εφαρμογών του Αρχαίου Ελληνικού Δράματος «Δεσμοί» και σύμβουλος επί πολιτιστικών θεμάτων σε διάφορους φορείς και διοργανώσεις. Η διδακτική της εμπειρία σε ακαδημαϊκό επίπεδο περιλαμβάνει δέκα εξάμηνα στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, όπου δίδαξε διδακτικά αντικείμενα που άπτονται της θεωρίας και ιστορίας του θεάτρου. Έχει διευθύνει ή συμβάλει ενεργά στην υλοποίηση πολλών ερευνητικών προγραμμάτων, τα οποία επικεντρώνονται στην ανάπτυξη ψηφιακών πόρων και εργαλείων της έρευνας, τη διαχείριση και επιμέλεια συλλογών δεδομένων (όπως το έργο της τεκμηρίωσης και ψηφιοποίησης των πολιτιστικών συλλογών του Εθνικού Θεάτρου (επιστημονική υπεύθυνη θεατρολογικής τεκμηρίωσης). Από το 2014 εργάζεται για την εθνική υποδομή για τις Ψηφιακές Ανθρωπιστικές Επιστήμες DARIAH-GR / ΔΥΑΣ (Digital Humanities) ως επιστημονική συνεργάτιδα της Ακαδημίας Αθηνών. Στο ίδιο πλαίσιο εργάστηκε για το ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα PARTHENOS.

Ο Αθανάσιος Καρασίμος είναι απόφοιτος του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Μετά την ολοκλήρωση δύο European Masters in Speech and Language Processing (ένα εξ αυτών στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου), εκπόνησε διδακτορική διατριβή στην υπολογιστική μορφολογία στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Ήταν μέλος του Εργαστηρίου Νεοελληνικών Διαλέκτων του συγκεκριμένου Τμήματος σε πολυάριθμα ερευνητικά προγράμματα και συμμετείχε σε έρευνες σχετικά με τις νεοελληνικές διαλέκτους, τα σώματα κειμένων, τον αφασικό λόγο και την κατάρτιση εκπαιδευτικών της αγγλικής γλώσσας. Υπήρξε υπότροφος μεταδιδακτορικής έρευνας από το ΙΚΥ. Έχει διδάξει από το 2012 στο ΕΑΠ, το ΑΠΘ και το ΕΚΠΑ διάφορες θεματικές όπως εκπαιδευτική τεχνολογία στη διδασκαλία της αγγλικής, μεθοδολογία της έρευνας, υπολογιστική γλωσσολογία, σωματοκειμενική γλωσσολογία και κατάκτηση/διδασκαλία λεξιλογίου. Είναι ερευνητής στην εθνική υποδομή για τις ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες DARIAH-GR/ΔΥΑΣ (Digital Humanities) ως μέλος της ομάδας της Ακαδημίας Αθηνών από το 2014 έως το 2021 καθώς και ερευνητής στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

Η Ειρήνη Μεργούπη-Σαβαΐδου αποφοίτησε από το Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του ΕΚΠΑ και συνέχισε τις σπουδές της σε μεταπτυχιακό επίπεδο στο Πανεπιστήμιο του Leeds (UK). Κάτοχος διδακτορικού διπλώματος στην ιστορία και φιλοσοφία των επιστημών και της τεχνολογίας (ΕΚΠΑ/ΕΜΠ), έχει διδάξει στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και στο ΕΚΠΑ. Από το 2005 συνεργάζεται σε ερευνητικά προγράμματα σχετικά με τις ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες και από το 2015 είναι επιστημονική συνεργάτιδα της Ακαδημίας Αθηνών και μέλος του DARIAH-GR/ΔΥΑΣ. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στην ιστορία της επιστήμης και της τεχνολογίας, την επικοινωνία της επιστήμης, τη νεότερη ιστορία και τις ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες.

Ο Γιώργος Τζεδόπουλος είναι διδάκτωρ νεότερης ιστορίας. Η έρευνα και οι δημοσιεύσεις του αφορούν την κοινωνική και πολιτισμική ελληνική ιστορία από τον 16ο έως και τον 20ό αιώνα, τους μετασχηματισμούς της ιστορικής επιστήμης κατά την εποχή της ψηφιακότητας και την ερμηνεία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Έχει διδάξει σε μεταπτυχιακά προγράμματα ελληνικών πανεπιστημίων και είναι επιστημονικός συνεργάτης της Ακαδημίας Αθηνών σε έργα των ψηφιακών ανθρωπιστικών επιστημών.

Η Αναστασία Φαλιέρου αποφοίτησε από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές της στην École des Hautes Études en Sciences Sociales (EHESS) στο Παρίσι και στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου στην Κωνσταντινούπολη στον τομέα της οθωμανικής και σύγχρονης τουρκικής ιστορίας. Έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο Bahçeşehir και στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του ΕΚΠΑ. Από το 2013 είναι μέλος του δικτύου ΔΥΑΣ και εργάζεται ως επιστημονική συνεργάτιδα στην Ακαδημία Αθηνών. Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην ιστορία, την κοινωνική ανθρωπολογία και τις ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες.

Ο Γεράσιμος Χρυσοβιτσάνος είναι απόφοιτος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και κάτοχος μεταπτυχιακών διπλωμάτων ειδίκευσης στην κλασική αρχαιολογία και τη διοίκηση πολιτισμικών μονάδων. Είναι μέλος της ομάδας DARIAH-GR ως επιστημονικός συνεργάτης της Ακαδημίας Αθηνών από το 2013, με πολλές συμμετοχές σε δράσεις που σχετίζονται με τις ψηφιακές εφαρμογές στις ανθρωπιστικές σπουδές. Στα επιστημονικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνονται κυρίως η επιγραφική και οι ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες.